Zachowek – rewolucyjne zmiany
Od 22 maja 2023 weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej, która wprowadziła rewolucyjne zmiany. Nowelizacja dodaje do Kodeksu cywilnego artykuł Art.9971. Daje on nowe możliwości spadkobiercy, który zobowiązany jest do wypłaty zachowku. Zachowek co do zasady wynosi połowę udziału spadkowego. Udziału jaki przypadł by spadkobiercom w przypadku dziedziczenia ustawowego i wypłacany jest jednorazowo. W praktyce jednorazowa spłata pominiętej osoby w testamencie była nieprzyjazna dla spadkobiercy ponieważ wymuszała niekorzystne działania. Powodowała konieczność bądź to zaciągnięcia zobowiązania finansowego w postaci kredytu albo zbycia części lub całości otrzymanego spadku. Wielokrotnie osoba obdarowana musiała sprzedać odziedziczoną nieruchomość np.: działkę, mieszkanie aby zaspokoić roszczenia osoby mającej prawo do zachowku. Dzięki Art.9971kc. spadkobierca zobowiązany do wypłaty zachowku ma nowe możliwość.
- Żądania odroczenia terminu płatności.
- Rozłożenia na raty.
- Jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.
Należy jednak pamiętać, iż zgodnie z Art.9971 kc. obowiązują konkretne terminy. “W przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd, na wniosek zobowiązanego, może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych lub przedłużyć termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat. W razie ustania okoliczności uzasadniających obniżenie zachowku obowiązany z tytułu zachowku na wniosek osoby uprawnionej do zachowku zwraca uprawnionemu do zachowku sumę pieniężną, o którą obniżono zachowek. Zwrotu sumy pieniężnej nie można żądać po upływie pięciu lat od dnia obniżenia zachowku”
Zrzeczenie się zachowku
Prócz zmian przywołanych powyżej ustawodawca dodaje do art. 1048 kc. paragraf 2 i 3. Wprowadzone przepisy regulują zasady zrzeczenia się dziedziczenia. Wskazują, iż zrzeczenie się dziedziczenia może być ograniczone do zrzeczenia się tylko prawa do zachowku w całości lub w części. Doprecyzowują, iż zrzeczenie się dziedziczenia na korzyść innej osoby uważa się w razie wątpliwości za zrzeczenie się pod warunkiem, że ta osoba będzie dziedziczyć.