Dział spadku cz.2
Dział spadku ma wielorakie możliwości i konfiguracje, wszystko zależy od różnych czynników. W tym artykule zajmę się sytuacją rodzin patchworkowych tak popularną w dzisiejszych czasach. Zgłaszają się do mnie pasierbowie/pasierbice, którzy nie znają swojej sytuacji po śmierci rodzica.
Wyjaśnię jeszcze na wstępie kim jest pasierb/pasierbica. Najprościej rzecz ujmując, pasierb jest dzieckiem małżonka najczęściej z pierwszego związku, z którym współmałżonka nie wiąże stosunek prawny, taki jak przysposobienie czy uznanie ojcostwa.
Posłużę się teraz przykładem z mojej praktyki. Przytoczę 2 sytuacje w przypadku tej samej rodziny.
Przykład 1
Żona posiada dziecko – córkę z pierwszego małżeństwa oraz syna z drugiego obecnego małżeństwa. Pomiędzy ojczymem a pasierbicą nie zachodzi stosunek powinowactwa. Opiszę teraz sytuację gdy jako pierwsza umiera matka.
Pamiętajmy, iż zgodnie z art. 931 K.c. § 1: „W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.” Zatem w tym przypadku z części matki każdy, zarówno wdowiec jak i dzieci otrzymują w równych częściach po 1/3 z połowy matki. Podsumowując każde z nich ma: mąż 1/2 całości plus 1/3 z 1/2 małżonki – razem 4/6 – 2/3 z całości majątku. Każde z dzieci dostaje po 1/3 z połowy matki – 1/6 z całości majątki. Po śmierci ojca dziedziczy jedynie biologiczne dziecko. Pasierbica po ojczymie nie otrzymuje nic. Syn posiada 1/6 po matce plus całość 2/3 po ojcu razem ma 5/6 . Jego przyrodnia siostra 1/6 z całości majątku.
Przykład 2
Ta sama sytuacja rodzinna, jednakże jako pierwszy umiera mąż. Podobnie jak w przykładzie pierwszym gdy zachodzi wspólnota majątkowa dzielimy połowę całości majątku należącą do małżonka. Co do zasady dział spadku jest podobny. Każdy z uprawnionych otrzymuje w równej części, a żona nie mniej niż 1/4. Zatem wdowa jak i syn dziedziczą po połowie. Pasierbica nie otrzymuje nic. Matka ma 1/2 całości plus 1/2 z połowy współmałżonka razem 3/4 z całości majątku. Syn 1/2 z połowy ojca czyli 1/4 z całości majątku Po śmierci matki każde z dzieci otrzymuje w równej części połowę majątku matki. Podsumowując syn staje się właścicielem 1/2 z 3/4 plus ma jeszcze 1/4 po ojcu razem 5/8 z całości. Córka otrzymuje 3/8 z całości majątku.
W przypadku tej sytuacji dział spadku zależy od kolejności śmierci rodziców.